صفحه اصلی
کتاب رویه‌ها و سیاست‌های نفتی ایران منتشر شد
  • 24289 بازدید

کتاب «رویه‌ها و سیاست‌های نفتی ایران: از قاجار تا کودتای 28 مرداد» تألیف دکتر میکائیل وحیدی راد، استادیار دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی منتشر شد.

 

این کتاب برای نخستین بار در سال 1400 در 364 صفحه در قطع وزیری و در انتشارات دانشگاه شهید بهشتی منتشر شده است و با قیمت 1.100.000 ریال عرضه می‌شود.

 

اندکی بیش از صد سال از کشف نفت در ایران می‌گذرد و در این مدت هر روز بر وابستگی اقتصادی کشور بدان افزوده می‌شود. در واقع با فوران چاه نفت در پنجم خردادماه 1287، عرصۀ سیاست و اقتصاد نفت در ایران به هم گره خورد و در ‌پی آن عرصۀ اجتماعی و به‌طورکلی تمامی شئون و جهت‌گیری‌های کشور را تحت تأثیر خود قرار داد. روند ورود نفت به اقصاد ایران گرچه در دورۀ ناصری شروع شد، اما آثار آن در دوره‌های بعد خود را نشان داد که به تأسیس شرکت نفت ایران و انگلیس و متعاقباً ورود دولت انگلستان به آن انجامید.

نفت که در دوره‌های پیشامدرن «به‌مثابۀ کالایی محلی» استفادۀ بسیار اما تأثیرگذاری محدود بر جامعه داشت، با تبدیل به «کالای تجاری» در اواخر قرن نوزدهم، تولید و مصرف آن نیز بیشتر و تأثیر اقتصادی و سیاسی‌اش افزون شد. اما آنچه نفت را به‌ «کالای استراتژیک» تبدیل کرد، شکل‌گیری جنگ جهانی اول بود که هریک از طرفین جنگ دستیابی به نفت و استفاده از آن را در برنامۀ جنگی و اقتصادی خود گنجانده بودند. در کتاب رویه‌ها و سیاست‌های نفتی ایران به دو بخش آخر یعنی نفت به‌مثابۀ کالای تجاری و استراتژیک پرداخته می‌شود‌ و رویه‌های نفتی دورۀ قاجار به‌اجمال و سیاست‌های نفتی ایران در دورۀ پهلوی اول و مسئلۀ ملی‌شدن صنعت نفت به‌تفصیل بررسی می‌شود؛ البته شایان ذکر است که این سیاستگذاری‌ها به دلایلی که در کتاب آمده است با شکست روبه‌رو شد و در دورۀ بعد و پهلوی دوم نیز این سیاستگذاری در حوزۀ نفت موفق نبود و با وقوع انقلاب اسلامی در 1357، عصر سیاستگذاری در دورۀ پهلوی به پایان خود رسید.

 

 

افزودن نظرات